Quýt è bì còn gọi là quyết, hoàng quyết, è bì, thanh bì, mandarinier (Pháp).
Bạn đang xem: Trần bì có tác dụng gì
Cây quýt mang lại ta các vị thuốc sau đây:
1. Trần tị nạnh (Pericarpium Citri deliciosa) là vỏ quýt phơi càng để lâu càng xem như là quý với tốt.
Trong dân gian thường giữ truyền câu để chứng minh tầm quan trọng này:
Nam bất ngoại nai lưng bì;
Nữ bất ly hương thơm phụ.
Có nghĩa là chữa bệnh cho phái mạnh không thể thiêu vị trằn bì, chữa bệnh dịch cho phái đẹp không thể không cần sử dụng vị mùi hương phụ.
2. Quất hạch (Semen Citri diliciosae) là hạt quýt phơi khô.
3. Thanh tị nạnh (Pericarpium Citri immaturi) vỏ trái quýt còn xanh.
A. Diễn tả cây
Quýt là một cây nhỏ, lá mọc so le, đơn, mép gồm răng cưa, vỏ có mùi thơm sệt biệt. Hoa nhỏ, màu sắc trắng, mọc cô quạnh ở kẽ lá. Trái hình cầu hai đầu dẹt, màu tiến thưởng cam hay quà đỏ, vỏ mỏng dính nhẵn tốt sần sùi, dễ dàng bóc. Mùi hương thơm ngon, nhiều hạt.
B. Phân bố, thu hái với chế biến
Được trồng làm việc khắp vị trí trong nước ta. Các nhất tại những tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, thừa Thiên, nam Định, Hà Nam, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Bắc Giang, tp bắc ninh v.v… tại Trung Quốc, quanh đó cây cùng loài cùng với quýt của ta, bạn ta còn trồng một số loài quýt khác và cũng cho vị trần phân bì và quất hạch như cây đại hồng am (Citrus chachiensis tốt Citrus nobilis var. Chachiensis Wong), cây phúc quyết (Citrus tangeriana Hort et Tanaka tuyệt Citrus reticulata var. Deliciosa H. H. Hu) với cây châu quyết (Citrus erythrosa Tanaka xuất xắc Citrus reticulata Blanco var. Erythrosa H. H. Hu). Ở Việt Nam, bên cạnh cây quýt ngọt, ta còn dùng những vỏ nhiều loại cây quýt khác chưa ai xác định tên khoa học, như quýt giấy, quýt tàu, quýt cố kỉnh v.v …

C. Thành phần hóa học
Trong trái quýt vỏ chiếm phần 22-22,5%; nước quýt 28-56%; hạt 1,3-2,5%; những thứ không giống 0,3%.
Vỏ quả quýt còn tươi không tinh dầu 3% (2.000-2.500 quả cho 1 lít tinh dầu), nước cùng thành phần bốc tương đối được 61,25%; hesperidin C50H60O27, vi-ta-min A, B cùng chừng 0,8% tro.
Khi phơi khô nhằm lâu như nai lưng bì, chất gì tác dụng hiện chưa ai nghiên cứu.Tình dầu quýt là một trong chất lỏng màu quà nhạt, tất cả huỳnh quang đãng xanh, mùi hương thơm dễ dàng chịu. Tỷ trọng 0,858. Thành phần đa phần trong tinh chất dầu quýt là d.limonen, một không nhiều xitrala, những andehyt nonylic và dexylic, chừng 1% metylanthranilatmetyl (do hóa học này tinh dầu có huỳnh quang cùng mùi thơm quánh biệt).
Xem thêm: Top 10 App Xem Video Youtube Kiếm Tiền Trên Youtube Mới Nhất 2022
Trong nước quýt gồm đường 11,6%, axit xitric 25, vitamin C (25-40mg trong 100g), caroten.
Hạt quýt chưa được nghiên cứu: người ta bắt đầu chỉ định lượng độ tro chừng 0,2%.Trong lá quýt cũng có thể có chứa chừng 0,5% tinh dầu
D. Công dụng và liều dùng
Ngoài công dụng của trái quýt vào thực phẩm, vỏ cùng lá quýt để chế tinh dầu, quýt còn là một vị thuốc rất đặc trưng và siêu thông dụng trong Đông y với trong dân gian.
Theo tài liệu cổ: Trần suy bì vị cay, đắng, tính ôn vào hai gớm tỳ và phế, hạ vị đắng tính bình, vào hai gớm can cùng thận. Có tính năng kiện tỳ, lý khí, táo apple thấp, hóa đờm. Tính năng của lá cũng như hạt.
Trần bì là 1 trong vị dung dịch chữa siêu thị không tiêu, ăn uống không ngon, nôn mửa, nóng rét, trừ đờm.
Liều sử dụng hàng ngày: 4-12g xuất xắc hơn.
Quất hạch chữa trị sa đì (thiên trụy, hòn dái sưng đau) ngày dùng 6-12g xuất xắc 16g.
Nước quýt uống trong lúc say rượu, giải khát, thêm vitamin bồi bổ.
Lá quýt hơ lạnh đắp trị đau bụng, ho, sưng vú. Có khi phơi khô nhan sắc uống như vỏ quýt. Ngày dùng 6-12g.
Đơn thuốc gồm trần tị nạnh và hạt quýt
Thuốc góp sự tiêu hóa: Trần tị nạnh 0,5g; hoàng báo 3g; hoàng liên 0,3g; đảng sâm 0,3g; cam thảo 0,3g. Toàn bộ tán bột, trộn đều. Chia cha lần uống vào ngày.
Chữa ho mất tiếng: Trần tị nạnh 12g, sắc với 200ml nước, còn 100ml cho thêm đường vào cho vừa khéo ngọt, nhấp uống dần dần trong ngày.
Chú thích:
Trong Đông y còn sử dụng vị thanh bì bao gồm khi là vỏ quả chưa chín của nhiều cây bỏ ra Citrus thuộc chúng ta Cam quýt-Pericarpium Citri immaturi, gồm khi lại sử dụng quả non, tự nhiên và thoải mái rụng phơi thô – Fructus Citri immaturi cũng gọi là thanh bì. Vào thanh bì tất cả lại còn chia như sau:
Quả bé phơi khô: hotline là thanh qua tử hay thanh cá bì. Quả trung bình tách lấy vỏ phơi khô hotline là thanh bì. Trái to tự nhiên và thoải mái rụng, còn xanh lấy đồ mang đến chín hoặc nhúng nước sôi, rồi sử dụng dao giảm làm 4 mảnh, dẫu vậy không giảm rời nhau ra, các mảnh còn bám với nhau ở đầu, loại trừ ruột đi, phơi khô điện thoại tư vấn là tứ hoa thanh bì.
Công dụng cũng tương tự trần bì, liều lượng cũng chừng 6-12g một ngày sắc hay tán bột uống