Giới thiệu Tin tức sự kiện Hoạt động Dịch vụ Dành cho bệnh nhân Thư viện
ThS. BS. Nguyễn Thị Trà My
Phó trưởng phòng khám Da Liễu - Bệnh viện Trường ĐHYD Huế
Hạt cơm, mắt cá và chai chân ở lòng bàn chân là 3 chẩn đoán có biểu hiện khác nhau về mặt lâm sàng, tuy nhiên cả ba cùng có chung đặc điểm khiến bệnh nhân khó chịu là gây đau hoặc cảm giác thốn tại vị trí có tổn thương khi đi lại. Bệnh nhân đến khám đa phần đều nhầm lẫn ba bệnh lý này với chẩn đoán “sạn lòng bàn chân” và trên thực tế không tồn tại hạt sạn nào trong lòng bàn chân cả. Vậy để hiểu đúng về ba bệnh lý trên cũng như lựa chọn hướng xử trí hiệu quả, thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Thị Trà My – Phó trưởng bộ môn Da Liễu, Trường Đại Học Y Dược Huế chia sẻ đến chúng ta những thông tin hữu ích sau:
Trước hết, chúng ta cần hiểu về bản chất của ba bệnh lý trên:
- Bệnh hạt cơm lòng bàn chân còn được gọi là mụn cóc lòng bàn chân do virus sinh u nhú có tên HPV gây nên. Do da ở lòng bàn chân dày và chịu lực tì đè thường xuyên nên tổn thương hạt cơm ở vị trí này có khuynh hướng lún sâu vào da chứ không nổi gờ lên như các vị trí khác trong cơ thể. Đặc điểm nhận diện tổn thương này là bề mặt có các chấm đen nhỏ là các điểm tắt mạch của các nhú bì trong da và tổn thương có thể lây lan nhanh trong thời gian ngắn làm tăng số lượng tổn thương từ một tổn thương ban đầu.
Bạn đang xem: Lòng bàn chân bị lỗ
- Bệnh mắt cá chân và chai chân có chung đặc điểm là sự dày sừng khu trú ở lòng bàn chân ở những vị trí tì đè, chịu lực mạnh trong thời gian dài. Nếu lực tác động trên diện rộng thì sẽ gây ra tổn thương chai chân, ngược lại nếu lực tác động trên diện tích nhỏ thì gây ra tổn thương mắt cá chân. Về biểu hiện lâm sàng, mắt cá chân khá giống với hạt cơm lòng bàn chân, chỉ khác là không có các chấm đen nhỏ trên bề mặt, khi lấy sạch tổn thương thì có khối nhân rắn chắc ở trung tâm khá giống mắt con cá nên được gọi là “mắt cá”. Chai chân là mảng da dày diện rộng có thể dễ dàng phân biệt với 2 tổn thương trên. Nguyên nhân của hai bệnh lý này không do HPV mà do thói quen giày dép (như mang giày cao gót làm trọng lương cơ thể không rơi xuống gót chân mà chuyển sang vùng da phía trước của bàn chân), lao động, các bệnh lý gây biến dạng xương làm điểm tì đè chịu lực không rơi xuống vị trí bình thường khiến các vùng da này xuất hiện hiện tượng tăng sừng để bù trừ. Các tổn thương này xuất hiện từ rất lâu mà không có triệu chứng nào cho đến khi sự sừng hoá làm vùng da mất sự đàn hồi, tì đè vào mô thần kinh gây cảm giác đau thốn khi đi lại.
Trên thực tế lâm sàng, không ít trường hợp bệnh viện tiếp nhận những trường hợp bệnh nhân xử trí không đúng như: dùng hương nhang để châm vào vị trí tổn thương, dùng bấm móng tay khoét sâu vào tổn thương… Kết quả dẫn tới làm lan rộng tổn thương hoặc tổn thương bị nhiễm trùng, không những không giúp cải thiện triệu chứng mà còn làm nặng hơn tình trạng ban đầu. Cũng có nhiều trường hợp bệnh nhân đến khám và yêu cầu bác sĩ cắt bỏ tổn thương trong khi chưa biết rõ bản chất tổn thương là gì. Có những trường hợp hạt cơm lòng bàn chân được chẩn đoán nhầm với mắt cá chân và sau khi làm thủ thuật cắt bỏ tổn thương, virus phát tán rộng hơn làm xuất hiện hàng chục tổn thương mới ngay tại mép vết cắt và vùng da xung quanh. Cũng có trường hợp bệnh nhân chai chân đã điều trị cắt bỏ vùng da chai đến 3 lần nhưng vẫn than phiền về triệu chứng đau lúc đi lại ở vị trí đã cắt.
Vậy biện pháp điều trị nào sẽ tối ưu cho mỗi bệnh lý? Sau khi đã được làm rõ chẩn đoán từ bác sĩ chuyên khoa, chúng ta đã phần nào hiểu rõ bản chất và đặc điểm của mỗi bệnh và sẽ có cách điều trị riêng cho từng bệnh. Nhìn chung, điều trị chủ yếu là bằng các phương pháp nội khoa, giúp bệnh nhân thuận tiện cho việc sinh hoạt và quay trở lại ngay với công việc mà không mất thời gian nghỉ dưỡng, chăm sóc.
Xem thêm: Xiaomi Mi Max 3 Ra Mắt Vào Ngày 19/7, Camera Kép, Pin 5, Ngày Ra Mắt Xiaomi Mi Max 3
- Hạt cơm lòng bàn chân có thể tự khỏi, nó phụ thuộc vào miễn dịch của từng cá nhân – tuy nhiên đây là yếu tố không thể tiên đoán trước. Nếu tổn thương tồn tại dai dẳng kèm theo triệu chứng cơ năng khó chịu cũng như nổi thêm các tổn thương mới thì tốt nhất bệnh nhân nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để điều trị. Những biện pháp hiệu quả dành cho hạt cơm gồm áp ni tơ lỏng, đốt điện, chấm axit tricloacetic… Trong đó với đặc điểm vùng điều trị là bàn chân, cần cho quá trình sinh hoạt đi lại, biện pháp áp ni tơ lỏng được xem là lựa chọn tối ưu nhất. Với ưu điểm không tiêm thuốc tê, không có vết thương nên không cần chăm sóc sau điều trị cũng như không cần dùng kháng sinh chống nhiễm khuẩn cho vết thương, thời gian điều trị ngắn chỉ 5-10 phút, bệnh nhân có thể đi lại bình thường ngay sau điều trị, không để lại sẹo và ni tơ là chất hoàn toàn an toàn với sự dung nạp tốt cho tất cả bệnh nhân. Đồng thời với trường hợp tổn thương nhiều thì đây càng là lựa chọn thích hợp. Kỹ thuật này chỉ có nhược điểm là để hết sạch tổn thương cần một vài lần điều trị.
- Mắt cá chân và chai chân do nguyên nhân là điểm chịu lực tì đè rơi vào vị trí khác thường nên cần giải quyết nguyên nhân để hạn chế làm nặng bệnh cũng như tái phát sau điều trị. Chỉ cần gọt bỏ khối dày sừng và loại bỏ nhân mắt cá chân là có thể giúp bệnh cải thiện. Cũng có thể phối hợp với ni tơ lỏng để giúp cho sự bong tróc của lớp dày sừng này nhanh hơn và ức chế sự sừng hoá mới. Những biện pháp hỗ trợ gồm: thiết kế giày dép phù hợp cho những bàn chân này, dép có bề mặt bằng phẳng không có độ dốc kèm đế mềm, tấm đệm ở vùng chai chân, ngâm chân và gọt thường xuyên, thoa các chất làm mềm da hoặc tiêu sừng… Ngoại khoa được đặt ra cho những trường hợp bất thường trục xương cần có sự chỉnh trục để cho điểm tì đè của trọng lực về vị trí bình thường.
Hiện tại, phòng khám Da Liễu - Bệnh viện Đại Học Y Dược Huế có đầy đủ các phương tiện kỹ thuật cũng như đội ngũ bác sĩ chuyên khoa có thể khám, chẩn đoán chính xác và đưa ra giải pháp điều trị phù hợp cho mỗi đối tượng bệnh nhân dựa vào sự thăm khám kỹ lưỡng và sự tận tình trong tư vấn.
Hãy liên hệ với chúng tôi nếu bạn có vấn đề với ba bệnh lý này: tầng 3 – toà nhà 51 Nguyễn Huệ, thành phố Huế.
